اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر ترس از زایمان، ترس از درد، خودکارآمدی زایمان و تمایل به سزارین زنان نخست زا

مقدمه: در طول دهه­ گذشتهنرخ سزارین در کشورهای صنعتی و در حال توسعه افزایش یافته است. دلایل زیادی برای افزایش جهانی نرخ سزارین وجود دارد، اما یک عامل مهم و تأثیرگذار ترس از زایمان طبیعی است. ترس از زایمان نیز خود به دلایلی همچون ترس از درد و خودکارآمدی پایین زایمان ایجاد می­شود. لذا مطالعه حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان شناختی رفتاری بر ترس از زایمان، ترس از درد، خودکارآمدی زایمان و تمایل به سزارین زنان نخست­زا انجام شد. روش کار: این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1394 بر روی 25 نفر از زنان نخست­زای شهر مشهد انجام شد. افراد به دو گروه کنترل و آزمایش تخصیص یافتند. 9 جلسه درمان شناختی رفتاری توسط پژوهشگر (روانشناس بالینی) بر روی گروه آزمایش اجرا شد. پرسشنامه انتظار از زایمان ویژما، خودکارآمدی زایمان و نشانه­های اضطراب از درد به عنوان ابزار در پیش­آزمون و پس­آزمون استفاده شدند. تمایل زنان به نوع زایمان با یک سؤال در ابتدای نمونه­گیری و در پایان درمان سنجیده شد، به علاوه پس از اتمام بارداری طی یک تماس تلفنی، نوع نهایی زایمان از مادران پرسیده شد. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از نرم افزار آماری  spss(نسخه 16) و آزمون­های تحلیل کواریانس و آزمون دقیق فیشر انجام شد. میزان p کمتر از 05/0 معنی­دار در نظر گرفته شد. یافته­ها: در مطالعه حاضر ترس از زایمان، ترس از درد، تمایل به سزارین و سزارین در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافت (05/0>p). هم­چنین خودکارآمدی زایمان در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل افزایش یافت (05/0>p). نتیجه­گیری: درمان شناختی رفتاری از طریق کاهش ترس از زایمان، ترس از درد و افزایش خودکارآمدی زایمان، سزارین­های غیرضروری را کاهش می­دهد.